Postępowanie wobec dłużnika alimentacyjnego

Procedura postępowania wobec dłużników alimentacyjnych

Działania wobec dłużników alimentacyjnych określone w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2019 r. poz. 670 z późn. zm.) podejmuje organ właściwy dłużnika (tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego) na wniosek organu właściwego wierzyciela (tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej).

W naszej gminie zadania te w imieniu Wójta wykonuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ostrówku.

Podjęcie działań wobec dłużnika przez organ właściwy wierzyciela następuje w dwóch przypadkach:

1. Po otrzymaniu wniosku o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego złożonego przez osobę uprawnioną do alimentów (pełnoletnie dziecko, niepełnoletnie dziecko za pośrednictwem swego przedstawiciela ustawowego).

2. Po wydaniu decyzji przyznającej osobie uprawnionej świadczenia z funduszu alimentacyjnego.

​W sytuacji, gdy dłużnik alimentacyjny zamieszkuje w innej gminie niż osoba uprawniona do alimentów, organ właściwy wierzyciela przekazuje wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego do organu właściwego dłużnika (tj. urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego).

Po otrzymaniu wniosku o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego (lub w przypadku wydania decyzji przyznającej świadczenia FA), organ właściwy dłużnika wzywa dłużnika alimentacyjnego na wywiad oraz do złożenia oświadczenia majątkowego.

W przypadku, gdy dłużnik alimentacyjny przychodzi na wywiad wykonywane są następujące czynności:

1. Pouczenie dłużnika alimentacyjnego o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oraz obowiązku przekazania przez organ właściwy wierzyciela do biura informacji gospodarczej, informacji o zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięc

2. Przeprowadzenie wywiadu z dłużnikiem, odebranie oświadczenia majątkowego i ewentualnie:

• zobowiązanie do zarejestrowania się w PUP jako bezrobotny lub poszukujący prac

  • ​w przypadku zarejestrowania dłużnika w PUP, zobowiązanie do przedłożenia zaświadczenia potwierdzającego ten fakt,

  • w przypadku, gdy pracuje zobowiązuje się do przedłożenia umowy o pracę lub aktualnego zaświadczenia o zatrudnieniu.

3. Przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na skuteczność prowadzonego postępowania egzekucyjnego, w szczególności informacji zawartych w wywiadzie alimentacyjnym oraz oświadczeniu majątkowym dłużnika, a także o podjętych przez organ właściwy dłużnika działaniach wobec dłużnika alimentacyjnego

4. Poinformowanie Organu Właściwego Wierzyciela o podjętych działaniach wobec dłużnika alimentacyjnego.

 

W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny nie przychodzi na wywiad lub uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówi:

• złożenia oświadczenia majątkowego,

• zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy,

• lub bez uzasadnionej przyczyny odmówił propozycji przyjęcia odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udział w szkoleniu, stażu przygotowaniu zawodowym dorosłych, wykonywane są następujące czynności:

1. Wystąpienie do Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej o udzielenie informacji pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz oświadczenia majątkowego nie starszego niż trzy miesiące od momentu wystąpienia o udzielenie informacji.
   Po otrzymaniu w/w informacji, np. że dłużnik korzysta z pomocy społecznej następuje: przekazanie informacji uzyskanych z rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz oświadczenia majątkowego do Komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne.

2. Wysłanie zawiadomienia do dłużnika alimentacyjnego o wszczęciu postępowania w sprawie uznania go za dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Równocześnie wzywa się dłużnika do przedłożenia dokumentów potwierdzających, że przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco zasądzonych alimentów.

3. Zwrócenie się z wnioskiem do Komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne o udzielenie informacji, czy dłużnik alimentacyjny przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco zasądzonych alimentów.

4. Jeżeli dłużnik alimentacyjny nie stawi się w celu złożenia wyjaśnień oraz nie przedłoży stosownych dokumentów, a do OPS wpłynie informacja od Komornika o niewywiązaniu się przez dłużnika alimentacyjnego z obowiązku alimentacyjnego, następuje:

• wydanie decyzji o uznaniu za dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, a po jej uprawomocnieniu:

  • złożenie wniosku o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny, Art. 209 § 1. Kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego § 3. Jeżeli pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, ściganie odbywa się z urzędu.

  • skierowanie wniosku do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego.

e. Poinformowanie Komornika Sądowego oraz Organu Właściwego Wierzyciela o podjętych działaniach wobec dłużnika alimentacyjnego.

Zwrot dłużnikowi alimentacyjnemu zatrzymanego prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłużnika, (tj. urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego), gdy dłużnik alimentacyjny spełni łącznie wszystkie warunki, tj.

• umożliwi przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego,

• złoży oświadczenia majątkowe,

• zarejestruje się jako bezrobotny albo poszukujący pracy, podejmie pracę, albo inną formę aktywizacji zawodowej zaproponowaną przez powiatowy urząd pracy.

• przedłoży zaświadczenie komornika, że przez ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów, lub spłaci wszystkie swoje zobowiązania alimentacyjne (bieżące i zaległe) wobec wierzyciela, organu właściwego wierzyciela oraz ZUS (stary fundusz alimentacyjny).

Przekazywanie informacji o zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego do Biur Informacji Gospodarczych
W razie powstania zaległości dłużnika alimentacyjnego za okres dłuższy niż 6 miesięcy, organ wypłacający świadczenia z funduszu alimentacyjnego przekazuje do wszystkich biur informacji gospodarczej - informację gospodarczą o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z powstałych zaległości alimentacyjnych.

Aktualizacji zobowiązań dłużnika alimentacyjnego dokonuje się po każdej wypłacie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wpłatach dokonanych przez dłużników alimentacyjnych, komorników sądowych i skarbowych oraz po stwierdzeniu nienależnie pobranych świadczeń przez osoby uprawnione.

 

Zwrot przez dłużnika alimentacyjnego należności w wysokości wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Po wydaniu decyzji przyznającej osobie uprawnionej świadczenia z funduszu alimentacyjnego Organ właściwy wierzyciela przekazuje:

• do dłużnika alimentacyjnego - informację o przyznaniu świadczeń wyszczególnieniem: imienia, nazwiska, nr pesel, wysokości przyznanego świadczenia oraz okresu na jaki został przyznany, a także informację o wysokości zobowiązań dłużnika alimentacyjnego wobec Skarbu Państwa;

• do Komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne - decyzję o przyznaniu świadczeń

Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela (tj. urzędowi gminy lub ośrodkowi pomocy społecznej właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów) należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej do alimentów, łącznie z ustawowymi odsetkami.